معرفی کرمانشاهکِرْمانْشاهْ ( آوا پرونده) نهمین شهر پرجمعیت ایران و یکی از کلانشهرهای ایران و مرکز استان کرمانشاه می‌باشد که دارای جمعیتی بالغ بر ??????? نفر[?] و مساحت ?????????? متر مربع است.[??] شهر کرمانشاه بزرگترین و پرجمعیت‌ترین شهر، در منطقه? مرکزی غرب ایران است.[??]
کرمانشاه از شهرهای تاریخی و فرهنگی ایران به شمار می‌رود و پیدایش آن به قرن چهارم میلادی باز می‌گردد[?] و از آن دوران تا حمله اعراب به ایران به عنوان دومین پایتخت ساسانیان مورد توجه حکومت بود.[??] اوج شکوفایی کرمانشاه بعد از اسلام، در قرن یازدهم میلادی یعنی دوران سلجوقیان بود؛ زمانی که این شهر به عنوان مرکز فرمانداری ایالت کردستان در غرب خاورمیانه برگزیده شد.[??] با گذشت یازده قرن از حمله? اعراب به ایران، این شهر در دوران قاجار مجدداً شکل شهر نشینی خود را باز یافت و به‌دلیل قرارگرفتن در تقاطع دو محور شمال به جنوب و شرق به غرب و نیز همجواری با کشور عراق و واقع‌شدن بر سر راه شهرهای زیارتی کربلا و بغداد از اهمیت بسیاری برخوردار است.[??] این شهر در جنبش مشروطه سهمی به سزا داشت و در جنگ جهانی اول و دوم به تصرف قوای بیگانه در آمد و پس از پایان جنگ تخلیه شد. همچنین این شهر در جنگ ایران و عراق، خسارات زیادی دید.[??]
شهر کرمانشاه از شمال به کوه فرخشاد، از شمال غربی به کوه طاق بستان و از جنوب به سفید کوه ختم می‌شود و یکی از شاهراه‌های ارتباطی شرق و غرب و قدیمی‌ترین راه عبور از ایران به میان رودان است.[??]
شهر کرمانشاه دارای اقلیم معتدل کوهستانی است.[??][??] در قرن چهارم میلادی شهر کرمانشاه که در آن دوران روستای خوش آب و هوایی بود به عنوان دومین اقامتگاه سلطنتی ساسانیان انتخاب شد.[??] در دوران ساسانیان باغ‌های بزرگی در این منطقه ساخته شد و تا مدت‌ها مکان تفریحی شاهان ساسانی بوده‌است.
کرمانشاه مرکز کشاورزی ایران است و بیشتر درآمد اقصادی این شهر نیز از این راه است.[??] همچنین میزان صادرات مواد غذایی، مصالح ساختمانی و صنایع دستی کرمانشاه در ? ماه نخست سال ???? در مجموع ?? از صادرات کل کشور را شامل می‌شود
موقعیت
شهر کرمانشاه از شمال به کوه فرخشاد، از شمال غربی به کوه طاق بستان و از جنوب به سفید کوه منتهی می‌شود که در قسمت مرکزی استان کرمانشاه با موقیعت ?? درجه و ? دقیقه? شرقی و ?? درجه و ?? دقیقه? شمالی قرار دارد و دارای ????? کیلومتر مربع گستردگی و ارتفاع ???? متر از سطح دریا است.[??] کرمانشاه یکی از شاهراه‌های ارتباطی شرق و غرب و قدیمی‌ترین راه عبور زائران عتبات عالیات است که به همین سبب تاثیرات فرهنگی و معنوی برجا گذارده‌است.[??] کرمانشاه در دروازه زاگرس قرار دارد. رشته کوه زاگرس که فلات ایران را از سرزمین‌های همسایه جدا کرده‌است در مسیر کرمانشاه، به دشت‌های وسیع و کوه‌های عمدتاً مجزا و دره‌های وسیعی منتهی می‌شود که از قدیم برای رسیدن به میان‌رودان مورد استفاده قرار گرفته‌است.
فاصله? زمینی شهر کرمانشاه در شرایط مطلوب تا بغداد، ??? کیلومتر، تا تهران، ??? کیلومتر، تا مرز خسروی (مرز ایران و عراق) در حدود ??? کیلومتر[??] و فاصله? هوایی آن تا تهران ??? کیلومتر است.[??]
زبان
زبان اهالی کرمانشاه، کردی[??][??][??][??] و لهجه? فارسی کرمانشاهی است.[??][??][??][??] عده‌ای از مردم کرمانشاه به زبان کردی، گویش کلهری سخن می‌گویند.[??] علاوه بر کردی کلهری دیگر گویش‌های کردی از جمله کردی کرمانشاهی، سنجابی، زنگنه و سورانی هم گویشورانی در میان مردم دارد.[??] در کنار زبان کردی، گروهی از مردم نیز به لهجه? فارسی کرمانشاهی — که ترکیبی از کردی کلهری با زبان فارسی است و از ??? سال پیش تاکنون در کرمانشاه رایج شده‌است — تکلم می‌کنند.[??] لهجه? فارسی کرمانشاهی تنها خاص شهر کرمانشاه است.[??] همچنین در بخشی از مناطق شهر، گویش لکی در میان برخی ساکنان رواج دارد.
نژاد
اکثریت جمعیت مردم کرمانشاه را کردها که از اقوام اصیل آریایی هستند تشکیل می‌دهند.[??][??] کرمانشاه از دید گوناگونی آب و هوایی و قومی و مذهبی دارای تنوع بسیاری است چرا که اقوام، مذاهب و نژادهای بسیاری در این دیار همواره در کنار هم زندگی کرده‌اند.[??][??]
فرهنگ
در کرمانشاه همواره بزرگان زیادی در ادبیات، هنر، تاریخ و سیاست برخاسته‌اند[??] بزرگانی همچون، میرزا محمدرضا کلهر از نستعلیق‌نویسان مهم تاریخ ایران، سید مرتضی نجومی از بزرگان خوشنویسی جهان، شامی کرمانشاهی شاعر کرد زبان، ابوالقاسم لاهوتی شاعر و فعال سیاسی دوران مشروطیت، شهرام ناظری خواننده و استاد موسیقی کردی و فارسی، علی‌محمد افغانی نویسنده نخستین رمان واقعی به زبان فارسی، مجتبی شمسی‌پور شیمیدان، ابوحنیفه احمدابن داود دینوری گیاه شناس، ستاره شناس، ریاضیدان و مورخ قرن نهم میلادی، یارمحمدخان کرمانشاهی از فعالان جنبش مشروطه می‌توان نام برد
لباس
پوشاک مردان و زنان کرد شامل تن‌پوش، سرپوش و پای‌افزار است. ساخت و کاربرد هریک از این اجزا، بسته به فصل، نوع کار و معیشت و مراسم و جشن‌ها با یکدیگر تفاوت دارد. هرچند پوشاک نواحی مختلف کردستان مانند اورامان، سقز، بانه، گروس، سنندج، مریوان و... متفاوت است، اما از نظر پوشش کامل بدن، همه با هم یکسان هستند. پیش از ورود پارچه، کفش‌های خارجی و سایر محصولات داخلی به کردستان، بیشتر پارچه‌ها و نیز پای‌افزار مورد نیاز توسط بافندگان و دوزندگان محلی بافته و ساخته می‌شد.از نظر بافت پارچه، منطقه سقز و از نظر ساخت پای‌افزار گیوه یا کلاش و کالی اورامانات و آبادی‌های پیرامون کوهستان شاهو مانند هجیج، نودشه و آبادی‌های نوسود شهرستان پاوه چون میریه، خانه‌دره، مژگان، مزوی و وزلی از عمده‌ترین نواحی بافت و صدور پارچه و پای‌افزار در استان به شمار می‌رفتند. جولایی و بافت پارچه و انواع منسوجات مانند بوزو، برمال، جاجم، بره، پوشمین، موج، جوراب، دستکش، زنگال و کلاء به عنوان حرفه یا کار جنبی بخشی از آبادی نشینان مناطق مختلف کردستان محسوب می‌شد
جاذبه‌های گردشگری
پارک جنگلی طاق بستان که در شمال شرقی شهر کرمانشاه قرار دارد شامل کوهستان‌ها، چشمه‌ها، فضای سبز، دریاچه‌های مصنوعی، مجموعه نقش برجسته‌های ساسانی و شکارگاه خسرو پرویز می‌شود که به دلیل آب و هوای معتدل مورد توجه پادشاهان ساسانی قرار گرفته‌است و از آن به عنوان شکارگاه سلطنتی استفاده کرده‌اند که امروزه بدلیل امکانات تفریحی و آثار تاریخی یکی از پر جاذبه‌ترین مناطق کرمانشاه مورد استفاده قرار می‌گیرد.[??]
همچنین غار پرآو که بزرگترین غار عمودی دنیا و دومین اثر طبیعی ملی کرمانشاه،[??][??] از مکان‌های مهم برای غارنوردی است که هر ساله غارنوردان داخلی و خارجی زیادی را راهی کوه پراو می‌کند
شیرینی‌ها
بژی، نان روغنی کرمانشاهی و نان شکری.
سوغات
نان برنجی، کاک، روغن کرمانشاهی و نان خرمایی.
صنایع دستی
گلیم، گیوه، جاجیم، موج، انواع آلات موسیقی(دف، تنبور، تار، دیوان و سه‌تار) و چرم.
غذاها
ترخینه، خورش خلال بادام، دنده کباب کرمانشاهی، سیب پلو، آش عباسعلی و آبگوشت کرمانشاهی
کلمات کلیدی:
