تاریخچه اسلام آباد غرب

اسلام‌آباد در حوزه تاریخی بسیار مهم باختر کشور و در مسیر شاخه اصلی راه ابریشم و در مصب حوزه بزرگ راه بین‌النهرین ، آسیای صغیر و دریای مدیترانه و تمدن بزرگ مصر و فلسطین قرار دارد. در دوره های باستانی و به‌ویژه در دوره ساسانی همدان،‌ کرمانشاه و تیسفون سه شهر بزرگ و شاخص بر سر راه ابریشم بوده‌اند و تیسفون کانون تلاقی

 تمدن‌های ایرانی و سامی ، یونانی و رومی بوده است. این منطقه و پس از آن کرمانشاه در کنار کانون قدرت حکومت‌های ایران بوده و علاوه بر اهمیت سیاسی و استراتژیک، حوزه مبادله‌فرهنگ و آثار تمدنی نیز محسوب می‌شده است. بر سر راه ابریشم تمام نقاط زیستی متأثر از نقش بین‌آلمللی این شاهراه ارتباطی بوده‌اند. یکی از مختصات مهم راه وجود منزلگاه‌های متعدد در فواصل منظم بود. در فاصله همدان تا کرمانشاه شهرهای اسدآباد ، کنگاور ، صحنه و بیستون همگی در فواصل شش فرسنگ یا یک منزلگاه از یک‌دیگر قرار دارند . بعد از کرمانشاه نیز ماهیدشت (کاروانسرای رباط) ، اسلام‌آباد ، کرند ، سر پل ذهاب و قصر شیرین فاصله‌ای نزدیک به یک منزلگاه دارند .اما دو منزلگاه یعنی دوازده فرسنگ نیز معنی خاصی دارد. چاپارها در یک روز دو منزل را طی می‌کرده‌اند. اسلام‌آباد دو منزل از کرمانشاه فاصله دارد بنابراین هم چاپارخانه‌ و هم محل توقف و منزلگاه بوده‌ است. شهرستان اسلام آباد غرب از وضع اقتصادی نسبتا خوبی برخوردار بوده و پایه های اقتصادی آن بر کشاورزی، باغ‌داری، پرورش دام و طیور استوار شده است. صنایع فلزی کرند اسلام آباد هم اکنون نیز اهمیت فراوان دارد. اسلحه شکاری، خودکار قفل و چاقو و تخت‌خواب و وسایل آشپزخانه از صنایع دستی مردم این منطقه به شمار می‌آیند. مکان‌های تایخی و دیدنی شهرستان اسلام آباد غرب را طاق گرا در جاده قدیمی ابریشم در شهر اسلام آباد، قلعه زرده در 12 کیلومتری شمال باختر ریجاب، قلعه ژیان رد اسلام آباد، قلعه یزدگردی در 12 کیلومتری شمال باختر ریجاب، کاروان‌سرای صفوی‌در 70 کیلومتری باختر کرمانشاه، مسجد ریجاب در ریجاب و مقبره ابودجاجه در ریجاب تشکیل می دهند.

مکان های دیدنی و تاریخی

مکان‌های تایخی و دیدنی شهرستان اسلام آباد غرب را طاق گرا در جاده قدیمی ابریشم در شهر اسلام آباد، قلعه زرده در 12 کیلومتری شمال باختر ریجاب، قلعه ژیان رد اسلام آباد، قلعه یزدگردی در 12 کیلومتری شمال باختر ریجاب، کاروان‌سرای صفوی‌در 70 کیلومتری باختر کرمانشاه، مسجد ریجاب در ریجاب و مقبره ابودجاجه در ریجاب تشکیل می دهند. 

صنایع و معادن

صنایع مشتمل بر صنایع دستی و صنایع کارخانه ای است و معادن سنگ مرمر، سنگ لاشه، مارن و دولومیت در شهرستان اسلام آباد مورد بهره برداری قرار می گیرد.  

کشاورزی و دام داری

آب کشاورزی شهرستان از رودها و چاه‌ها فراهم می شود و گوناگونی محصولاتی چون گندم، جو، بنشن، گیاهان‌علوفه‌ای، تره بار، سیب، گلابی، به، انار، انجیر،‌ انگور، زردآلو، و بادام نشان از رونق کشاورزی در منطقه دارد. کشاورزی در شهرستان اسلام آباد سنتی و نوع کشتی آبی و دیمی است. باغ‌داری نیز رواج زیادی داشته و محصولات آن از جمله صادرات این شهرستان محسوب می‌شود. دام‌داری با شیوه سنتی در این شهرستان رواج دارد و شامل پرورش بیش ازنیم میلیون راس دام و فرآورده های آن به مقدار قابل ملاحظه ای صادرمی‌شود. پرورش طیور به دو روش صنعتی به میزان 70 درصد و سنتی به میزان 30 درصد صورت می گیرد که بیش تر به مصارف داخلی می رسد. صادرات اسلام آباد غرب شامل محصولاتی چون گندم، جو، بنشن، تره بار، گردو، بادام و فرآورده های دامی و قالی می‌شود.  

مشخصات جغرافیایی

شهرستان اسلام آباد غرب از شمال به شهرستان جوانرود، از خاور به شهرستان کرمانشاه، از جنوب به شهرستان شیروان و از باختر به شهرستان های سر پل ذهاب و گیلان غرب محدود می‌شود. رودخانه‌های کرند و زیمکان از مهم ترین رودخانه‌های این شهرستان می باشند. اسلام آباد غرب در درازای جغرافیایی 46 درجه و 31 دقیقه و در پهنای جغرافیایی 34 درجه و 6 دقیقه و در بلندی 1335 متری از سطح دریا، در 65 کیلومتری جنوب باختری کرمانشاه و در مسیر راه کرمانشاه – خسروی قرار دارد. رود دایمی راوند از میان شهر اسلام آباد غرب می گذرد. آب و هوای این شهرستان معتدل و نیمه خشک و بارندگی سالانه به طور متوسط 441 میلی‌متر است. در سرشماری سال 1375 شهرستان اسلام آباد غرب 215392 نفر و شهر اسلام آباد غرب 81614 نفر جمعیت داشته است.مسیرهای دسترسی به‌این منطقه عبارت است از:
- راه اصلی به سوی شمال خاوری تا شهر کرمانشاه به درازای 65 کیلومتر
- راهی تا مرکز شهرستان ایلام به درازای 130 کیلومتر
- راهی تا پل دختر به درازای 148 کیلومتر
- راهی تا قصر شیرین به درازای 112 کیلومتر
اسلام آباد به علت‌‌قرار داشتن بر سر راه اصلی مرکز ایران، مرز عراق، و مسیر ارتباطی کرمانشاه – قصر شیرین – خسروی (در کنار مرز) از اهمیتی ویژه ای برخوردار است. 

وجه تسمیه و پیشینه تاریخی

اسلام آباد غرب نخست «مندلی» نامیده می شد که پس از حمله عرب ها، یکی از سرداران عرب به عمران و آبادی آن پرداخت و به مرور زمان به شهر «هارون آباد» شهره گردید. در سال 1309 هجری شمسی نام شهر به «شاه آباد غرب» و در سال 1357 به «اسلام آباد غرب» تغییر داده شد. این شهر در روزگار صفویه به ویژه در زمان شاه عباس رونق یافت و کاروان سراهای بسیاری برای اقامت تجار، مسافران و زایران عتبات عالیات در آن احداث شد. بخش ماهیدشت در دوره اشکانی ها به «نیستاه» معروف و به دلیل آب و هوا و مرتع خوب، محل پرورش اسب جنگاوران اشکانی بوده است. این ناحیه در زمان صفویه «ماهیدشت» نامیده شده و کاوران‌سرای شاه عباسی در آن بنا می‌شود. بخش کرند نیز از پیشینه کهنی برخوردار است. مورخان، از ذوق فراوان صنعتگران و‌ آهنگران کرندی درعهد داریوش هخامنشی نیز یاد کرده‌اند. اسلام آباد غرب و پیرامون آن، به ‌واسطه مجاورت با تمدن‌های باستانی عیلامی، کاسی و بابلی، آثاری از بقایای این تمدن ها را، در خود جای داده است.